Bert 61 (1956) Stadsdorp Wolvenburg

“Mijn fascinatie met Wolvenplein is dat ik in historie ben geïnteresseerd. Dat was ik voor mijn werk nooit, maar nu wel. Ik zat in de beton- en waterbouw. Bij Wolvenplein is het zo’n traject waar het ongemerkt zo voor de passanten, voor de buren en voor de stad een beetje door de vingers zou kunnen glippen van wat gebeurt daarmee. Want het is zomaar een hoek van een stad. Dat heette ook altijd gevangenis Wolvenplein en niet anders. Wij hebben een vereniging opgericht in 2013, toen de aankondiging kwam dat de gevangenis zou sluiten. Mijn belangstelling was zo van: ‘hé dit is nou zo’n traject waar ik helemaal met de neus vooraan kan zitten’. Waar ik gewoon misschien wel een rol in kan spelen in de vorm van informatievoorziening. Van de historie vind ik het meest mooie dat je eigenlijk een soort voorlichting- en informatievoorzienings-functie er uit kunt halen. Dat doe ik al met mijn blog Ridderschapkwartier, over mijn buurt. Daar ben ik in 2009 mee begonnen en die gevangenis dat is een beetje uit de hand gelopen. In de zin van dat daar rondleidingen uit voort zijn gekomen. Groepen kunnen zich melden en voor personen is dat één zaterdag in de maand. Dat wordt druk bezocht. We zijn met 9 gidsen op dit moment en dat mag wel weer 10 of 11 worden, want er zijn toch doorsnee genomen per maand wel 40 groepen die gebruik maken van rondleidingen. Mensen betalen daarvoor. De helft gaat naar de gids. Een kwart gaat naar de leegstandsbeheerder, die ook daarvan weer een deel aan het Rijk moet afdragen, en een kwart gaat naar vereniging Stadsdorp Wolvenburg. Dus wij hebben als stadsdorp Wolvenburg onze eigen inkomstenbron gekregen d.m.v. de rondleidingen.

Wij organiseren overlegavonden, we hebben een buurtmaaltijd die we faciliteren, er staan moestuinbakken die we kunnen faciliteren. Dus als mensen plannen in de buurt hebben dan is er een financiële bron aanwezig in de buurt.

Wij hebben ons Stadsdorp Wolvenburg genoemd, want het idee was toen meteen al van: ‘het is altijd gevangenis Wolvenplein geweest, maar we krijgen nu ons bolwerk Wolvenburg terug met de gebouwen van de voormalige gevangenis. Want Wolvenplein is groter dan de gevangenis. Daar staan ook nog allemaal huizen en appartementen aan. Geleidelijk aan zien we nu dat de naam Wolvenburg weer wordt gebruikt. Terwijl die tot 2013, zou je kunnen zeggen, nooit gebruikt werd. Die was gewoon in de vergetelheid geraakt. We hebben nu een bolwerk Wolvenburg weer terug.

We hebben een handleiding rondleidingen. We vertellen het verhaal van het gevangeniswezen van 1856 tot 2014, dus eigenlijk de ontwikkeling die je ziet in het hele gevangeniswezen in die periode. De gebouwen van de gevangenis zijn rijksmonument. De ontwikkeling van het gevangeniswezen is te volgen tot en met de laatste gebouwen die er bij zijn gekomen. De gymzaal bijvoorbeeld in 1976. Gewoon een ordinaire gymzaal, maar die zaal past wel precies in de ontwikkeling. Het is de markering dat gevangenissen penitentiaire inrichtingen werden met eigenlijk ook veel meer doe-dingen voor gedetineerden, zoals sport.

Zo is er op dat bolwerk een compleet verhaal te maken de oudste cellulaire gevangenis van Nederland, een gevangenis die uit cellen bestaat. Dat hadden we daarvoor nog niet. Het is nu de oudste en het was de tweede in Nederland. De eerste stond op de Weteringschans in Amsterdam. Dit kan niet gesloopt worden. Dat vind ik. Stadsdorp Wolvenburg heeft geen mening. Stadsdorp probeert aan te voelen wat de buurt, het dorp en ook wel wat de stad z’n ambitie is en probeert daarover te communiceren. Daarmee ontkomen we ers niet aan om af en toe natuurlijk wel iets van meningen te verkondigen, maar het kan best zijn dat even later tegenstrijdige meningen zich voor gaan doen, want zo makkelijk is dat spel nou eenmaal niet. Wat dan erg motiveert is dat wij allemaal een positieve insteek hebben. Wij willen ons niet afzetten tegen dingen, wij willen ons inzetten voor dingen. Dat is denk ik de voornaamste drive.

Mijn vrouw wandelt veel, die doet zeker wel één keer in de week, misschien wel twee keer in de week de singel rond. En dat heb ik zelf ook zeker. Eens in de twee weken zal dat voor mij zijn en dan houdt dat vaak wel op bij Karel V. Dan duiken we naar binnen en dan gaan we via de Springweg nog even een stukje en dan vind de weg zich weer naar het Neude ofzo en dan weer terug naar huis, want we missen natuurlijk het laatste stuk wat af is van de singel. Het kan wel rond, dus we hebben wel onder die passage van Hoog Catharijne doorgelopen, maar dat is een stuk wat natuurlijk gewoon niet aardig is.

Dat nieuwe stuk is nog een beetje saai. Dat oude Stafhorstpand, dat is dan best wel aardig en ook wat met die Westerkerk gebeurt. Maar dan kom je in de buurt van het politiebureau en dan denk je: ‘Nou het is nu wel weer over, dan is het gewoon op en dan denk je toch: ‘wat hebben ze hier nou van gemaakt, wat sneu.’. Ik had het leuk gevonden als ’t Hoogt daar was gekomen, bij die parkeergarage. Dat had best een hele mooie hoek op het Paardenveld kunnen worden.

Utrecht is mijn stad geworden. Ik ben 10 jaar geleden begonnen de stad te ontdekken. Sinds 2008 zou je kunnen zeggen. De historie heeft mij tot in het hart van Utrecht gebracht. Of heeft mij een hart voor Utrecht gegeven. Ik kan mij niet meer een andere plek voorstellen.”